آموزش مانیتورینگ پهنای باند در لینوکس به کمک ابزار vnSTAT

یکی از مهم‌ترین کارهایی که باید مدیران سرورها انجام دهند این است که پهنای باند سرور خود را به‌صورت کامل مانیتورینگ کنند. مانیتورینگ کل پهنای باند مصرفی دانلود و آپلود روی سرورهای لینوکسی بسیار مهم بوده و به همین دلیل ابزارهای مختلفی برای انجام این کار در اختیار شما قرار گرفته‌اند.

یکی از مهم‌ترین این ابزارها vnSTAT است. شما می‌توانید به‌راحتی این ابزار را روی سرور لینوکسی خود نصب‌کرده و با کمک آن پهنای باند را به طور کامل آنالیز کنید. همراه ما باشید تا در ادامه به طور کامل نصب و استفاده از این ابزار را بررسی کنیم.

 مزایای vnSTAT برای مانیتورینگ پهنای باند لینوکس

مزایای مختلفی برای ابزار vnSTAT وجود دارد؛ همین مزایا بودند که موجب محبوبیت فوق‌العاده این ابزار شده‌اند. مهم‌ترین مزیت این ابزار این است که می‌توانید به‌راحتی آن را نصب‌کرده و از آن به‌سرعت استفاده کنید. سریع و سبک بودن vnSTAT مهم‌ترین مزیت آن است و موجب شده بار پردازشی خاصی روی سیستم‌عامل لینوکس اعمال نشود.

مزیت دیگر vnSTAT این است که این ابزار می‌تواند کل ترافیک پهنای باند روی شبکه سرویس را برای شما با جزئیات بالا نمایش دهد. ترافیک مصرفی به‌صورت روزانه، هفتگی و ماهانه و در برخی مواقع ساعتی نیز قابل‌ارائه خواهند بود.

 نصب نرم‌افزار vnSTAT روی سیستم‌عامل لینوکس

برای این که بتوانید نرم‌افزار vnSTAT را نصب کنید، ابتدا باید از طریق SSH به سرور خود متصل شوید. سپس دستورات زیر را اعمال کرده و از سیستم‌عامل CentOS نیز برای این کار استفاده کنید.

 yum install vnstat

حال باید به کمک دستورات زیر تنظیم کنید تا دستور vnstat به کمک کرون هر چند دقیقه یک‌بار اجرا شود.

vim /etc/cron.d/vnstat

 /5   * vnstat /usr/sbin/vnstat.cron

سپس مشخص کنید که vnstate کدام اینترفیس را باید مانیتور کند:

 vnstat -i eth0

در صورت مواجه‌شدن با خطای زیر مشکلی برای شما رخ نخواهد داد. این خطا تنها به دلیل اولین‌بار بودن اجرای vnSTAT رخ می‌دهد.

Error :

 Unable to rea

 d database “/var/lib/vnstat/eth0″.

 eth0: Not enough data available yet.

برخی از دستورات و خروجی‌های مختلف vnstat به شکل زیر هستند:

$ vnstat --help

 vnStat 1.12 by Teemu Toivola

         -q,  --query          query database

         -h,  --hours          show hours

         -d,  --days           show days

         -m,  --months         show months

         -w,  --weeks          show weeks

         -t,  --top10          show top10

         -s,  --short          use short output

         -u,  --update         update database

         -i,  --iface          select interface (default: eth0)

         -?,  --help           short help

         -v,  --version        show version

         -tr, --traffic        calculate traffic

         -ru, --rateunit       swap configured rate unit

         -l,  --live           show transfer rate in real time

See also "--longhelp" for complete options list and "man vnstat

$ vnstat

Database updated: Sat Aug  1 22:50:01 2009

   eth1 since 11/20/08

          rx:  3.32 TiB      tx:  2.81 TiB     total:  6.13 TiB

   monthly

                     rx      |     tx      |    total    |   avg. rate

     ------------------------+-------------+-------------+---------------

       Jul '09    609.40 GiB |  282.21 GiB |  891.61 GiB |    2.79 Mbit/s

       Aug '09     16.95 GiB |   10.46 GiB |   27.40 GiB |    2.80 Mbit/s

     ------------------------+-------------+-------------+---------------

     estimated    552.14 GiB |  340.70 GiB |  892.83 GiB |

   daily

                     rx      |     tx      |    total    |   avg. rate

     ------------------------+-------------+-------------+---------------

     yesterday     19.19 GiB |    8.63 GiB |   27.82 GiB |    2.70 Mbit/s

         today     16.95 GiB |   10.46 GiB |   27.40 GiB |    2.80 Mbit/s

     ------------------------+-------------+-------------+---------------

     estimated     17.81 GiB |   10.99 GiB |   28.80 GiB |

(with 2 interfaces)

$ vnstat

                      rx      /      tx      /     total    /   estimated

 Internet (eth1):

       Jul '09     31.90 GiB  /   28.05 GiB  /   59.95 GiB

       Aug '09    281.04 MiB  /   99.45 MiB  /  380.49 MiB  /   12.05 GiB

     yesterday      1.23 GiB  /  473.23 MiB  /    1.69 GiB

         today    281.04 MiB  /   99.45 MiB  /  380.49 MiB  /     397 MiB




 Local (eth0):

       Jul '09     25.13 GiB  /  116.94 GiB  /  142.07 GiB

       Aug '09    234.75 MiB  /    5.03 GiB  /    5.26 GiB  /  170.76 GiB

     yesterday    520.55 MiB  /    2.21 GiB  /    2.72 GiB

         today    234.75 MiB  /    5.03 GiB  /    5.26 GiB  /    5.51 GiB

$ vnstat -h

 eth1                                                                     21:25

  ^           r

  |           r

  |           r                                            r

  |        r  r                                            r

  |      t r  r                                            r            t

  |     rt r  r                                            r  r      t  t

  |     rt r  r                                            r  r      t  t

  |     rt r  r         t                      r           r  r      t  t

  |     rt r  rt        t                   r  r        r  rt rt  t rt rt  t

  |  rt rt rt rt rt r  rt r              r  r  r  r  rt rt rt rt rt rt rt  t

 -+--------------------------------------------------------------------------->

  |  22 23 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

 h  rx (KiB)   tx (KiB)      h  rx (KiB)   tx (KiB)      h  rx (KiB)   tx (KiB)

22    250,801    205,825    06    100,529     49,054    14    205,356    157,877

23    705,144    885,844    07     52,806     44,130    15    258,228    226,265

00    928,792    224,789    08     52,298     45,230    16  1,028,043    343,843

01  1,271,180    292,260    09     70,396     61,719    17    755,804    293,309

02    212,296    186,481    10    155,502     72,451    18    235,691    284,886

03    165,931     91,943    11    266,673     92,497    19    275,554    658,386

04    150,997    437,071    12    392,244    122,185    20    307,819    850,813

05    180,170     56,391    13    133,829    120,555    21    117,474    292,787

$ vnstat -d

 eth1  /  daily

         day         rx      |     tx      |    total    |   avg. rate

     ------------------------+-------------+-------------+---------------

      07/03/09     10.90 GiB |    6.39 GiB |   17.29 GiB |    1.68 Mbit/s

      07/04/09     21.21 GiB |    5.65 GiB |   26.87 GiB |    2.61 Mbit/s

      07/05/09     10.58 GiB |    6.67 GiB |   17.25 GiB |    1.67 Mbit/s

      07/06/09     49.90 GiB |    9.69 GiB |   59.59 GiB |    5.79 Mbit/s

      07/07/09     28.09 GiB |    7.58 GiB |   35.68 GiB |    3.46 Mbit/s

      07/08/09     17.60 GiB |    6.83 GiB |   24.43 GiB |    2.37 Mbit/s

      07/09/09     20.80 GiB |   15.64 GiB |   36.44 GiB |    3.54 Mbit/s

      07/10/09     16.10 GiB |   11.14 GiB |   27.24 GiB |    2.64 Mbit/s

      07/11/09      9.79 GiB |    4.96 GiB |   14.76 GiB |    1.43 Mbit/s

      07/12/09      9.36 GiB |    9.60 GiB |   18.97 GiB |    1.84 Mbit/s

      07/13/09     11.26 GiB |    8.16 GiB |   19.42 GiB |    1.89 Mbit/s

      07/14/09     32.65 GiB |    9.56 GiB |   42.21 GiB |    4.10 Mbit/s

      07/15/09     35.32 GiB |   15.55 GiB |   50.88 GiB |    4.94 Mbit/s

      07/16/09     20.71 GiB |   15.24 GiB |   35.95 GiB |    3.49 Mbit/s

      07/17/09     15.10 GiB |   15.34 GiB |   30.44 GiB |    2.95 Mbit/s

      07/18/09     14.23 GiB |    5.20 GiB |   19.44 GiB |    1.89 Mbit/s

      07/19/09     23.59 GiB |    6.73 GiB |   30.32 GiB |    2.94 Mbit/s

      07/20/09     36.36 GiB |    7.53 GiB |   43.90 GiB |    4.26 Mbit/s

      07/21/09     28.11 GiB |    6.06 GiB |   34.16 GiB |    3.32 Mbit/s

      07/22/09     20.80 GiB |   15.36 GiB |   36.16 GiB |    3.51 Mbit/s

      07/23/09     18.20 GiB |   10.71 GiB |   28.91 GiB |    2.81 Mbit/s

      07/24/09     13.07 GiB |    6.25 GiB |   19.33 GiB |    1.88 Mbit/s

      07/25/09      9.74 GiB |    6.38 GiB |   16.11 GiB |    1.56 Mbit/s

      07/26/09     11.51 GiB |    6.66 GiB |   18.17 GiB |    1.76 Mbit/s

      07/27/09     16.68 GiB |    9.18 GiB |   25.86 GiB |    2.51 Mbit/s

      07/28/09     17.06 GiB |    6.61 GiB |   23.67 GiB |    2.30 Mbit/s

      07/29/09     23.19 GiB |    7.21 GiB |   30.41 GiB |    2.95 Mbit/s

      07/30/09      9.34 GiB |    7.79 GiB |   17.13 GiB |    1.66 Mbit/s

      07/31/09     19.19 GiB |    8.63 GiB |   27.82 GiB |    2.70 Mbit/s

      08/01/09     17.13 GiB |   10.50 GiB |   27.63 GiB |    2.81 Mbit/s

     ------------------------+-------------+-------------+---------------

     estimated     17.94 GiB |   11.00 GiB |   28.94 GiB

$ vnstat -m




 eth1  /  monthly




      month         rx      |      tx      |    total     |   avg. rate

    ------------------------+--------------+--------------+---------------

     Nov '08      74.94 GiB |    96.48 GiB |   171.42 GiB |  554.76 kbit/s

     Dec '08     279.32 GiB |   276.05 GiB |   555.37 GiB |    1.74 Mbit/s

     Jan '09     324.34 GiB |   413.38 GiB |   737.72 GiB |    2.31 Mbit/s

     Feb '09     273.73 GiB |   362.49 GiB |   636.22 GiB |    2.21 Mbit/s

     Mar '09     353.50 GiB |   270.03 GiB |   623.53 GiB |    1.95 Mbit/s

     Apr '09     361.74 GiB |   365.01 GiB |   726.74 GiB |    2.35 Mbit/s

     May '09     345.62 GiB |   440.43 GiB |   786.05 GiB |    2.46 Mbit/s

     Jun '09     758.45 GiB |   359.30 GiB |     1.09 TiB |    3.62 Mbit/s

     Jul '09     609.40 GiB |   282.21 GiB |   891.61 GiB |    2.79 Mbit/s

     Aug '09      17.13 GiB |    10.50 GiB |    27.63 GiB |    2.81 Mbit/s

    ------------------------+--------------+--------------+---------------

    estimated    556.15 GiB |   340.85 GiB |   897.00 GiB

$ vnstat -t




 eth1  /  top 10




    #      day          rx      |     tx      |    total    |   avg. rate

   -----------------------------+-------------+-------------+---------------

    1   06/24/09      80.56 GiB |   10.47 GiB |   91.03 GiB |    8.84 Mbit/s

    2   06/09/09      49.11 GiB |   21.65 GiB |   70.76 GiB |    6.87 Mbit/s

    3   06/15/09      38.01 GiB |   28.77 GiB |   66.78 GiB |    6.48 Mbit/s

    4   06/26/09      53.03 GiB |   10.57 GiB |   63.60 GiB |    6.17 Mbit/s

    5   07/06/09      49.90 GiB |    9.69 GiB |   59.59 GiB |    5.79 Mbit/s

    6   06/25/09      47.32 GiB |   10.11 GiB |   57.43 GiB |    5.58 Mbit/s

    7   02/20/09      19.15 GiB |   37.55 GiB |   56.70 GiB |    5.50 Mbit/s

    8   02/02/09      20.65 GiB |   34.03 GiB |   54.68 GiB |    5.31 Mbit/s

    9   01/14/09      20.00 GiB |   32.99 GiB |   52.99 GiB |    5.14 Mbit/s

   10   04/26/09      32.37 GiB |   19.22 GiB |   51.59 GiB |    5.01 Mbit/s

   -----------------------------+-------------+-------------+---------------

$ vnstat -w




 eth1  /  weekly




                      rx      |     tx      |    total    |   avg. rate

   ---------------------------+-------------+-------------+---------------

    last 7 days    114.11 GiB |   56.58 GiB |  170.69 GiB |    2.38 Mbit/s

      last week    137.79 GiB |   58.96 GiB |  196.75 GiB |    2.73 Mbit/s

   current week    102.60 GiB |   49.92 GiB |  152.52 GiB |    2.49 Mbit/s

   ---------------------------+-------------+-------------+---------------

      estimated    121.38 GiB |   59.06 GiB |  180.44 GiB

$ vnstat -tr

3103 packets sampled in 5 seconds

Traffic average for eth1




      rx          50.41 KiB/s           289 packets/s

      tx          82.11 KiB/s           331 packets/s

$ vnstat -l

Monitoring eth0...    (press CTRL-C to stop)




   rx:        0 kbit/s     1 p/s          tx:        4 kbit/s     2 p/s







 eth0  /  traffic statistics




                           rx         |       tx

--------------------------------------+------------------

  bytes                       21 KiB  |          36 KiB

--------------------------------------+------------------

          max              60 kbit/s  |       72 kbit/s

      average            3.36 kbit/s  |     5.76 kbit/s

          min               0 kbit/s  |        0 kbit/s

--------------------------------------+------------------

  packets                        262  |             272

--------------------------------------+------------------

          max                 94 p/s  |          94 p/s

      average                  5 p/s  |           5 p/s

          min                  0 p/s  |           0 p/s

--------------------------------------+------------------

  time                    50 seconds

 نصب گرافیکی نرم‌افزار vnSTAT

به طور پیش‌فرض ابزار vnSTAT داده‌های شما را به‌صورت گرافیکی نمایش نداده و پهنای باند تنها از طریق خروجی‌های شل نمایش داده می‌شود. برای این که بتوانید گزارش‌ها را به‌صورت گرافیکی بررسی کنید، می‌توانید از یک اسکریپت ساده برای مشاهده اینترفیس به‌صورت گرافیکی روی سرور نصب کنید. با استفاده از ssh به سرور متصل شوید.

پس از اتصال به سرور با دستور زیر به پوشه public_html رفته و به دامنه موردنظر خود وارد شوید:

 cd /home/famaserver/public_html

حال یک فولدر برای قرارگرفتن اسکریپت بسازید و دستورات زیر را انجام دهید:

 mkdir parspack_monitor

cd parspack_monitor

 wget http://www.sqweek.com/sqweek/files/vnstat_php_frontend-1.5.1.tar.gz

 tar xzf vnstat_php_frontend-1.5.1.tar.gz

پس از دستورات بالا، فایل config.php را در پوشه vnstat توسط ویرایشگر vim بازکرده و پارامترهای زیر را درون آن قرار دهید:

 $locale = ‘en_US.UTF-8’;

 $language = ‘en’;

 $iface_list = array(‘eth0’) ;

 $iface_title [‘eth0’] = ‘Internal’;

فراموش نکنید ازآنجاکه با یوزر روت تغییرات انجام شده، می‌بایست دسترسی فایل‌های اسکریپت را اصلاح کنید. حال می‌توانید در آدرس http://#####.##/famaserver_monitor وضعیت ترافیک شبکه سرور را بررسی کنید.

 سخن پایانی

یکی از بهترین ابزارهایی که می‌توانید برای مدیریت سرور و پهنای باند آن استفاده کنید، ابزار vnstat است. این ابزار پهنای باند سایت شما را به طور کامل بررسی کرده و پهنای باند آن را به طور حرفه‌ای مانیتور می‌کند. شما می‌توانید به‌راحتی این ابزار را روی سرور لینوکسی خود نصب کنید. روش‌های نصب و استفاده از این ابزار را با هم بررسی کردیم و امیدواریم که برای شما کاربردی بوده باشد.